Sự cần thiết phải giảm thiểu hiểm họa do trượt đất gây ra nhằm góp phần phát triển bền vững GTVT
Về tổng thể, địa lý Việt Nam gồm ba miền Bắc, Trung và Nam. Lượng mưa trung bình cả nước từ 1.200 đến 3.000 mm, cá biệt có một số địa phương ở khu vực miền Trung đạt tới 4.000 – 4.500 mm/ năm. Hàng năm trung bình có từ 7 đến 10 cơn bão/năm
Điều kiện địa chất cấu tạo
Hoạt động địa chất kiến tạo ở phía Bắc tạo ra các đứt gãy, uốn nếp của địa hình đồi núi và dòng sông chảy theo hướng xiên Tây Bắc – Đông Nam;
Địa hình ở miền Trung có xu hướng chuyển dịch dần sang theo hướng ngang Tây – Đông, điển hình là từ dãy núi Hoành Sơn (Quảng Bình) và dãy núi Bạch Mã có đỉnh cao tới 1 444m (Huế - Đà Nẵng) và các dòng sông đều có hướng chạy ngang ra biển.
Các vùng thường xảy ra hiện tượng sụt trượt đất ở Việt Nam
- Chủ yếu ở các tuyến đường vùng núi Tây Bắc và khu vực miền Trung,
- Tổng chiều dài các đoạn thường xảy ra sụt trượt đất trên 3000 Km.
- Về mùa bão lũ hiện tượng ngập lụt và sụt trượt đất thường xảy ra đồng thời, một số số liệu thống kê cho thấy :
- Năm 1996 : bão lụt làm chết 338 người, bị thương 187 và mất tích 20 người, gây sụt trượt đất đường bộ và lở bờ sông : 6,914,000 m3
- Năm 1998 : bão lụt làm chết 398 người, bị thương 183 và mất tích 26 Gây sụt trượt đất trên mạng lưới đường bộ : 2,700,000 m3
- Năm 1999 : bão lũ gây sụt trượt đất trên đường bộ và đường sắt 6,000,000 m3. Trong đó, gây tắc QL1A đoạn qua đèo Hải Vân trong 9 ngày.
Sự cần thiết phải nghiên cứu và phòng chống sụt trượt đất
Hiện tượng sụt trượt đất ở Việt Nam là một dạng tai biến thiên nhiên nguy hiểm, diễn ra hàng năm, gây nên những thiệt hại về người và của cho nhân dân các địa phương.
Sụt trượt đất gây tắc đường và đe dọa an toàn cho người và các phương tiện qua lại. Hàng năm nhà nước phải chi hàng trăm đến hàng nghìn tỷđồng (tương đương hàng chục đến hàng trăm triệu USD/ năm)để khắc phục và xử lý trượt đất. Việc nghiên cứu và chủ động phổ biến, tuyên truyền và áp dụng các biện pháp phòng chống trượt đất là rất cần thiết, góp phần bảo vệ dân và giữ vững sự ổn định, phát triển kinh tế xã hội tại các địa phương vùng núi ở Việt Nam.
PGS.TS. Doãn Minh Tâm
